1307-2007
13 pa?dziernika
Chwarszczany
Upadek zakonu templariuszy

Rok 2007 jest szczególny dla Chwarszczan i historii templariuszy. Siedemset lat temu 13 pa?dziernika 1307 roku król Francji Filip Pi?kny, jeden z najpot??niejszych w?adców ówczesnej Europy, wyda? rozkaz aresztowania wszystkich francuskich templariuszy. By?a to najwi?ksza akcja policyjna ?redniowiecza. Rankiem tego dnia królewscy agenci wkroczyli do ka?dej z kilkuset komandorii. Templariusze nie stawiali oporu. By? to pocz?tek upadku pot??nego zakonu. Poszukiwano legendarnych bogactw i kosztowno?ci jakie rzekomo mieli posiada?. Jednak nic nie znaleziono. Zakonników torturowano, oskar?ono mi?dzy innymi o herezj? i sodomi?. W oparciu o spreparowane dowody wytoczono im proces, w wyniku którego w 1312 roku rozwi?zano zakon. Ostateczn? decyzj? podpisa? papie? Klemens V. Dwa lata pó?niej, 19 marca 1314 roku w Pary?u, na stosie wzniesionym na ma?ej wyspie na Sekwanie spalono ostatniego wielkiego mistrza templariuszy Jakuba de Molay wraz z preceptorem Normandii Godfrydem de Charnay.

13 pa?dziernika 2007 roku dokonamy symbolicznej rekonstrukcji upadku zakonu templariuszy. G?ówne wydarzenia odb?d? si? na terenie Parku Kulturowego Chwarszczany (obszar komandorii templariuszy), a koncert wewn?trz kaplicy zakonnej.

1. „Aresztowanie i ?mier? Jakuba de Molay” - rekonstrukcja historyczna i inscenizacja wydarze?:
   - aresztowanie Jakuba de Molay (godz. 13.00 na dziedzi?cu przy ko?ciele w Sarbinowie),
   - przemarsz uwi?zionych templariuszy star? drog? kostrzy?sk? z Sarbinowa do Chwarszczan (godz. 13.15 - 15.45),
   - w trakcie postój - odczytanie zarzutów wobec templariuszy,
   - proces i wyrok na dostojników zakonu (Chwarszczany godz. 16.00),
   - spalenie Jakuba de Molay i Godfryda de Charnay (godz. 16.15).
2. „Pie?ni w?drownych lirników” - koncert Jacka Ha?asa (lira korbowa i ?piew) w kaplicy templariuszy (ko?ció? pod wezwaniem ?w. Stanis?awa Kostki). Koncert dobroczynny ze zbiórk? funduszy na bie??cy remont zabytku (godz. 18.00).
3. Prelekcja naukowa z dyskusj? na temat aresztowania, procesu i upadku templariuszy - dr Marian Ma?ecki, Uniwersytet Jagiello?ski (Chwarszczany, ?wietlica wiejska w centrum wsi, godz. 19.30-21.00).

Cele wydarzenia:

• propagowanie idei renowacji kaplicy zakonnej i unikalnego zespo?u ?redniowiecznych malowide?,
• rekonstrukcja kultury ?redniowiecznej na terenie Parku Kulturowego Chwarszczany,
• promocja Chwarszczan, gminy i regionu,
• zach?cenie mieszka?ców do dzia?a? w ramach Parku Kulturowego Chwarszczany,
• ukazanie znaczenia zakonu templariuszy dla ?redniowiecznej kultury europejskiej.

G?ównymi organizatorami s?:
Projekt Chwarszczany
Stowarzyszenie Szlak Templariuszy
(dr Przemys?aw Ko?osowski, tel. 604 273 616, kolosowski@chwarszczany.pl, www.chwarszczany.pl; mgr Maciej Sa?a?ski, 603 090 918, maciej@templariusze.org, www.templariusze.org).

Wybór miejsca
Zakon templariuszy (?aci?skie Milites Templi Salomoni od miejsca ich siedziby w Jerozolimie) powsta? w 1119 roku w celu ochrony pielgrzymów podró?uj?cych do Ziemi ?wi?tej, którym zagra?ali wyznawcy islamu. W krótkim czasie mnisi-rycerze stali si? g?ówn? si?? militarn? nowego chrze?cija?skiego królestwa na Wschodzie. Dzi?ki licznym nadaniom i zdolno?ciom organizacyjnym odgrywali te? coraz wi?ksz? rol? na obszarze Europy, w tym na ziemiach ?rodkowej i wschodniej cz??ci kontynentu, które traktowali jako zaplecze gospodarcze umo?liwiaj?ce pozyskiwanie ?rodków finansowych na utrzymanie armii i prowadzenie walk w obronie nowego królestwa.
W XIII wieku przybyli na tereny na wschód od Odry gdzie otrzymali pierwsze nadanie z r?k ksi?cia ?l?skiego Henryka Brodatego. W 1232 roku ksi??? wielkopolski W?adys?aw Odonicz nada? im Chwarszczany wraz z obszarem ziemi. Wed?ug innych hipotez fundacji dokona? wspomniany wcze?niej ksi??? ?l?ski, b?d? ksi??? pomorski Barnim I. Rycerze zakonni, na wyniesieniu nad rzek? My?l?, wznie?li zabudowania dworu zakonnego stanowi?cego g?ówny o?rodek administracyjny w regionie (komandoria). Pod koniec XIII wieku komandoria w Chwarszczanach pe?ni?a rol? stolicy wschodnioeuropejskiej prowincji zakonu. Tu znajdowa?a si? kancelaria gdzie trzymano akta i skarbiec, raz w roku zbiera?a si? kapitu?a gromadz?ca prze?o?onych wszystkich domów zakonnych w prowincji.
Znaczenie rocznicy (13 pa?dziernika 1307 r.) jak i ranga miejsca wp?yn??y na organizacj? wydarzenia o du?ym znaczeniu nie tylko dla badaczy i mi?o?ników ?redniowiecza. W wyniku tego powsta? projekt tematyczny: inscenizacji z rekonstrukcj? historyczn? wydarze?, koncertu w kaplicy templariuszy, prelekcji naukowej dotycz?cej upadku zakonu. W wydarzeniach tych wezm? udzia? przedstawiciele ?wiata nauki, badacze amatorzy, osoby zwi?zane z ruchem rycerskim oraz zaproszeni go?cie.

Podczas prelekcji i dyskusji panelowej omawiane b?d? zarówno zarzuty przedstawione zakonnikom jak i przebieg procesu. T?em rozwa?a? b?dzie sytuacja polityczna tamtego okresu ?redniowiecza oraz g?ówne postacie dramatu. Innym w?tkiem b?d? skutki upadku zakonu dla historii Europy.

Przemys?aw Ko?osowski Maciej Sa?a?ski